Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Θεσμοί και Διακυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εαρινό 2022

(DES249) -  Νικόλαος Φαραντούρης και Φωτεινή Ασδεράκη

Περιγραφή Μαθήματος

Διαλέξεις κι Εργαστήρια

Δευτέρα 9.15-12.00 (Διαλέξεις) Τετάρτη 9.15-10.00 (Εργαστήριο)

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ν. Φαραντούρης, Καθηγητής – Φ. Ασδεράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια- Α. Αγγέλου ΠΔ407/80

Σύντομη Περιγραφή

Κύριος στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των πρωτοετών φοιτητών με το Δίκαιο της ΕΕ, το θεσμικό σύστημα της και τους τρόπους διακυβέρνησης. Αναλύονται οι στόχοι και οι αξίες της Ε.Ε., οι αρμοδιότητες και οι πηγές δικαίου, η δικαιοπαραγωγική διαδικασία και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων, η δικαστική προστασία και η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου, ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση.

Μελετώνται οι αρμοδιότητες των κυριότερων θεσμικών οργάνων καθώς και οι αλλαγές που έφερε η Συνθήκη της Λισσαβόνας. Εξετάζεται η εξελικτική πορεία διαμόρφωσης του ευρωπαϊκού θεσμικού συστήματος από τις ιδρυτικές συνθήκες έως σήμερα, η διάκριση μεταξύ διακυβερνητικών και υπερεθνικών οργάνων καθώς και η κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών και των ευρωπαϊκών οργάνων.

Α΄ ΜΕΡΟΣ: Καθηγητής Ν. Φαραντούρης

  

  1. Η εξέλιξη του Δικαίου της ΕΕ: από της Συνθήκη της Ρώμης στη Συνθήκη της Λισσαβόνας – Το Δίκαιο της ΕΕ και η σχέση του με το Δίκαιο των κρατών μελών
  2. Πηγές του δικαίου της ΕΕ - Πρωτογενές Δίκαιο της ΕΕ - Παράγωγο Δίκαιο της ΕΕ: Κανονισμός, Οδηγία, Απόφαση κλπ.
  3. Γενικές Αρχές του Δικαίου της ΕΕ – η αρχή της υπεροχής - αναλογικότητας – επικουρικότητας
  4. Η δικαιοπαραγωγική διαδικασία
  5. Το Σύστημα Έννομης προστασίας και ο ρόλος του Δικαστηρίου της ΕΕ
  6. Άμεσες προσφυγές και προδικαστική παραπομπή

Β΄ ΜΕΡΟΣ: Αναπλ. Καθηγήτρια Φ. Ασδεράκη και Δρ. Άγγελος Αγγέλου ΠΔ407/80

Διαλέξεις: 

Σκοπός Στόχοι και Αξίες της Ε.Ε. Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια. Ελευθερία, Δημοκρατία

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη σσ. 37-115.

Χρήστος Α. Φραγκονικολόπουλος (2016), «Το ζήτημα της Δημοκρατίας της ΕΕ», στο Ναπολέων Μαραβέγιας (επιμ) «Ευρωπαϊκή Ένωση: Δημιουργία, Οργάνωση και Πολιτικές», σσ.219-234.

Αντώνης Μεταξάς, Έννομη τάξη και θεμελιώδεις ελευθερίες στην ΕΕ, στο Ναπολέων Μαραβέγιας (επιμ) «Ευρωπαϊκή Ένωση: Δημιουργία, Οργάνωση και Πολιτικές», σσ.133-148.

José M. Magone (2015), Routledge Handbook of European Politics, Routledge (βρίσκεται ανοικτό στο διαδίκτυο).

Ηλεκτρονικές πηγές

https://europa.eu/european-union/about-eu/eu-in-brief_el

http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/union_legal_personality_el.htm   

Η φύση, η νομική προσωπικότητα της Ε.Ε. Οι αρμοδιότητες της Ένωσης. Αρχές ανάθεσης και άσκησης αρμοδιοτήτων. Κοινοτική Μέθοδος και Ανοικτή Μέθοδος Συντονισμού. To Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη σσ.166-194

Μενδρινού, Μ. (2016), ‘Η εξέλιξη των προτύπων διακυβέρνησης της ΕΕ’ στο Μαραβέγιας Ν. (επιμ) Ευρωπαϊκή Ένωση. Δημιουργία, εξέλιξη, προοπτικές, Κριτική, Αθήνα, σσ.113-132.

Πασσάς, Α. (2016). ‘Η θεσμική συγκρότηση και η νομοθετική διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση’ στο Μαραβέγιας Ν. (επιμ) Ευρωπαϊκή Ένωση. Δημιουργία, εξέλιξη, προοπτικές, Κριτική, Αθήνα, σσ.87-112.

 

Ηλεκτρονικές πηγές

http://europa.eu/about-eu/institutions-bodies/index_el.htm  (όργανα και οργανισμοί της ΕΕ)

http://europa.eu/scadplus/constitution/objectives_el.htm (αξίες, στόχοι, αρχές ΕΕ).

http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/lisbon_treaty/ai0020_el.htm  (κατανομή των αρμοδιοτήτων στην ΕΕ).

Κοινοβουλευτική, αντιπροσωπευτική, συμμετοχική δημοκρατία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επιτροπή Αναφορών. Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής. Πρωτοβουλία Πολιτών

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη σσ.106-115 και 249-255 

Nugent, N. (2012), Πολιτική και Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιστορία, Θεσμοί, Πολιτικές, κεφ.11

Ηλεκτρονικές πηγές

Πρωτοβουλία Πολιτών http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/welcome?lg=el

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-ombudsman_el

Επιτροπή Αναφορών http://www.europarl.europa.eu/at-your-service/el/be-heard/petitions

 

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη κεφ 4

Nugent, N. (2012), Πολιτική και Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιστορία, Θεσμοί, Πολιτικές, κεφ.8

Ηλεκτρονικές Πηγές

https://ec.europa.eu/commission/index_el

 

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη σσ.244-248

Nugent, N. (2012), Πολιτική και Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιστορία, Θεσμοί, Πολιτικές, κεφ.10

Ηλεκτρονικές Πηγές

https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-council_el

https://www.consilium.europa.eu/en/european-council/

 

Συμβούλιο Υπουργών

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη κεφ 3

Nugent, N. (2012), Πολιτική και Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιστορία, Θεσμοί, Πολιτικές, κεφ.9

Ηλεκτρονικές Πηγές

https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/council-eu_el

https://www.consilium.europa.eu/el/

 

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- Το ΕΣΚΤ

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη κεφ 6.

Χατζηεμμανουήλ Χ. (2012) Ο ρόλος των τραπεζών στη δημιουργία και την επίλυση της κρίσης. Πώς μια Τραπεζική Ένωση μπορεί να δώσει πειστικές λύσεις στα προβλήματα της Ευρωζώνης.

http://www.foreignaffairs.gr/articles/68991/xristos-xatziemmanoyil/o-rolos-ton-trapezon-sti-dimioyrgia-kai-tin-epilysi-tis-krisis?page=show 

https://www.ecb.europa.eu/ecb/html/index.el.html

https://www.ecb.europa.eu/ecb/orga/decisions/govc/html/index.el.html

https://www.bankingsupervision.europa.eu/about/thessm/html/index.el.html

 

Τo Δικαστήριο της ΕΕ

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, κεφ. 5 και σσ. 314-354.

 

Το Ελεγκτικό Συνέδριο, τα Συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων

Αστέρης Πλιάκος (2018), Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη κεφ 7 και 8

Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης: Ευρωπαϊκή Κοινωνική και Οικονομική Επιτροπή, Επιτροπή των Περιφερειών. Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων

 

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές καλούνται να έχουν κατεβάσει τη Συνθήκη της Λισσαβόνας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η αξιολόγηση των γνώσεων και των μαθησιακών αποτελεσμάτων γίνεται:

α) Με την ενεργό συμμετοχή των φοιτητών στα μαθήματα

β) Με γραπτές εξετάσεις 

Προτεινόμενα Βιβλία στον Εύδοξο

    • Βιβλίο [77118486]: ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΠΛΙΑΚΟΣ Λεπτομέρειες
    • Βιβλίο [10606]: Εισαγωγή στο δίκαιο της Ε.Ε., Χριστιανός Βασίλης Α. Λεπτομέρειες

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019