Παρουσίαση/Προβολή

(DES343) -  ΑΣΠΑΣΙΑ ΑΛΙΓΙΖΑΚΗ

Περιγραφή Μαθήματος

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:   ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ Ε.Ε.

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ασπασία Αλιγιζάκη (aligizaki@unipi.gr και sisialigizaki@gmail.com)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ/ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ  ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μελετώνται οι αρμοδιότητες των κυριότερων θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ε.Ε καθώς και οι αλλαγές που επέφερε η Συνθήκη της Λισσαβόνας. Εξετάζεται η εξελικτική πορεία διαμόρφωσης του ευρωπαϊκού θεσμικού οικοδομήματος από τις ιδρυτικές συνθήκες έως σήμερα, η διάκριση μεταξύ διακυβερνητικών και υπερεθνικών οργάνων  και η κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών και των ευρωπαϊκών οργάνων. Αναλύονται οι στόχοι και οι αξίες της Ε.Ε.,  οι αρμοδιότητες των θεσμικών οργάνων και άλλων σημαντικών οργανισμών και υπηρεσιών της Ένωσης,  οι γενικές αρχές και οι πηγές του ενωσιακού δικαίου, η παραγωγή κανόνων δικαίου και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων, η δικαστική προστασία και η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου, ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση.

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η διακλαδική, πολιτική και νομική  εξέταση του θεσμικού οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)  και, στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται η παρουσίαση των κυρίων θεσμών/οργάνων της ΕΕ (Επιτροπή, Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Δικαστήριο της ΕΕ) και εξετάζονται οι διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικής και λήψης αποφάσεων και η θεσμική διασφάλιση της συμμετοχής των κρατών-μελών στις εν λόγω διαδικασίες.

ΣΤΟΧΟΙ

Το μάθημα αποσκοπεί στο να προσφέρει τις βασικές γνώσεις γύρω από την ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, τους θεσμούς, τη λειτουργία, τη μετεξέλιξη και το μέλλον της ΕΕ και άλλων θεσμικών δομών και μορφών εξέλιξης της ευρωπαϊκής ενοποιητικής προσπάθειας καθώς και να εξοικειώσει τους φοιτητές με βασικές έννοιες γύρω από τη θεσμική και πολιτική οργάνωση της ΕΕ, διά των οποίων διαμορφώνεται η ενοποίηση.

Ειδικότερα, βασικός στόχος του βασικού αυτού μαθήματος είναι η εξοικείωση των πρωτοετών φοιτητών με το θεσμικό σύστημα της Ε.Ε. και τη διακυβέρνησή της. Συγκεκριμένα,  το μάθημα παρέχει τις γνώσεις και τις δεξιότητες για την κατανόηση και ανάλυση α) των βασικών θεσμικών οργάνων, των τρόπων λειτουργίας και νομιμοποίησής τους β) τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ και γ) το αξιακό σύστημα και την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια προσδοκάται οι φοιτητές να είναι σε θέση:

• Να είναι σε θέση να κατανοήσουν το θεσμικό και πολιτικό σύστημα της ΕΕ
• Να αξιολογούν τη λογική και δυναμική που διέπει την πολιτική και θεσμική εξέλιξη της ΕΕ.
• Να αντιλαμβάνονται και να αναγνωρίζουν τις βασικές αξίες της ΕΕ.
• Να περιγράφουν τις βασικές πηγές δικαίου της ευρωπαϊκής έννομης τάξης.
• Να έχουν εξοικειωθεί με βασικές εννοιολογικές εκδοχές του ενοποιητικού φαινομένου.
• Να ερμηνεύσουν το ενοποιητικό φαινόμενο με αναφορά σε ζητήματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, νομιμοποίησης και διακυβέρνησης.
• Να αναπτύξουν γενικές ικανότητες, όπως την ικανότητα αναζήτησης, ανάλυσης και σύνθεσης δεδομένων και πληροφοριών, της χρήσης των απαραίτητων τεχνολογιών, της προσαρμογής σε νέες καταστάσεις, του σεβασμού στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα, της άσκησης κριτικής, της προαγωγής της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης, της αναζήτησης, ανάλυσης και σύνθεσης δεδομένων και πληροφοριών, της λήψης αποφάσεων, της εργασίας σε διεπιστημονικό περιβάλλον.

 

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

• Δια ζώσης, πρόσωπο με πρόσωπο διαδραστικές διαλέξεις στην αίθουσα/αμφιθέατρο και ώρες συνεργασίας με τους φοιτητές για τυχόν απορίες.
• Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης υπάρχει δυνατότητα διδασκαλίας μέσω Teams.

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ,  ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

• Χρήση Τ.Π.Ε. στη dιδασκαλία και στην επικοινωνία με τους φοιτητές, χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και προτζέκτορα για την προβολή παρουσιάσεων power point ή άλλων βοηθητικών αρχείων.
• Χρήση της σχετικής ηλεκτρονικής σελίδας του μαθήματος https://eclass.unipi.gr για την παροχή βοηθητικού διδακτικού υλικού στην κατηγορία έγγραφα.

Ώρες Διδασκαλίας

Το μάθημα προσφέρεται κάθε Δευτέρα: 09:15-12:00, ΚΕΚΤ-102 και Τετάρτη: 09.15- 10.00 ΚΕΚΤ-102 (Σύμφωνα πάντα με το ανακοινωθέν πρόγραμμα)

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Διαδικτυακή επικοινωνία για να ρυθμιστεί και η δια ζώσης συνάντηση.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (ΥΛΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ - ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ)

Οι φοιτητές αξιολογούνται με γραπτή εξέταση στην διδασκόμενη/εξεταστέα ύλη, το περιεχόμενο της οποίας αναρτάται στο e-class

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

Πλιάκος, Α. (2018), Το Δίκαιο της ΕΕ / Θεσμικό & Ουσιαστικό Δίκαιο, Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη.

Χριστιανός, Β., Περάκης Μ., Παπαδοπούλου, Ρ. (2021, αναθεωρημένη), Εισαγωγή στο δίκαιο της Ε.Ε., Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη.

Πασσάς, Α. (2016). ‘Η θεσμική συγκρότηση και η νομοθετική διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση’ στο Μαραβέγιας Ν. (επιμ) Ευρωπαϊκή Ένωση. Δημιουργία, εξέλιξη, προοπτικές, Κριτική, Αθήνα, σσ.87- 112.

Nugent, N. (2012), Πολιτική και Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιστορία, Θεσμοί,

Πολιτικές, Αθήνα: Σαββάλας

Ασδεράκη, Φ. (2014) « Οι θεσμικές αλλαγές μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας και ο Ρόλος των Εθνικών

Κοινοβουλίων», Κείμενο Εργασίας, Κέντρο Μελετών Ασφαλείας.

Μούσης, Ν. (2013) Ευρωπαϊκή Ένωση: Δίκαιο, Οικονομία, Πολιτική, Αθήνα: Παπαζήσης

Hix, S. (2009), Το πολιτικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιμέλεια Επ. Μαριάς, Αθήνα:Μεταίχμιο.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Journal of Common Market Studies

Journal of European Integration

European Integration Online Papers (EIoP)

Journal of Contemporary European Studies

Journal of European Public Policy

Όλο το σχετικό υλικό, το οποίο αναρτάται στο eclass

Ημερομηνία δημιουργίας

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023