Εκπαιδευτικό Υλικό Βιβλιοθήκης

Καλώς ήρθατε στα on-line μαθήματα Πληροφοριακής Παιδείας της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Τα παρεχόμενα μαθήματα θα σας ενημερώσουν για τις λειτουργίες και τις υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης και θα σας βοηθήσουν στην κατανόηση βασικών στοιχείων για την αναζήτηση και ανάκτηση πληροφοριακών πηγών απαραίτητων για τις εργασίες σας ή την έρευνά σας, αλλά και την καθημερινή κάλυψη των πληροφοριακών σας αναγκών.

Πληροφοριακή Παιδεία – Ορισμός

Ο 21ος αιώνας έχει κηρυχθεί ως η εποχή της πληροφορίας, όπου οι πολίτες κατακλύζονται από την πληθώρα των διαθέσιμων πηγών με αποτέλεσμα πολλές φορές να δυσκολεύονται να βρουν τις πληροφορίες που χρειάζονται.

Οι αναφορές για την Πληροφοριακή Παιδεία (ΠΠ) -Ιnformation Literacy- χρονολογούνται από το 1914, αλλά ήταν ο Paul Zurkowski ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο, στην πρότασή του προς την US National Commission on Libraries and Information Science και όπου αναφερόταν στη χρήση των πηγών πληροφόρησης για την εργασία ή/και την επίλυση προβλημάτων, καθώς και τις απαραίτητες τεχνικές για τη χρήση των πληροφοριακών εργαλείων, όπως τον παραθέτει ο Maugham (2001). Η ΠΠ αποτρέπει την υπερφόρτωση πληροφοριών και συμβάλλει στη μετατροπή της πληροφορίας σε γνώση, ούτως ώστε τα άτομα να χρησιμοποιούν εποικοδομητικά τις πληροφορίες και με τον τρόπο αυτό να βοηθηθούν στην καθημερινή τους ζωή και στη λήψη αποφάσεων.

Γενικότερα, η ΠΠ αναγνωρίζεται ως «οι δεξιότητες που απαιτούνται από τα άτομα ώστε να αναγνωρίζουν πότε χρειάζεται να συλλέξουν πληροφορίες αλλά και η ικανότητα τους να εντοπίζουν, να αξιολογούν και να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά την πληροφορία για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους» (ALA, 1989).  

Σε αυτό το πλαίσιο, οι βιβλιοθήκες και ειδικότερα οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες προσφέρουν προγράμματα διδασκαλίας ΠΠ που στοχεύουν να εκπαιδεύσουν τους φοιτητές πώς να επιλέγουν τα κατάλληλα ερευνητικά θέματα (Ewald, 2006), να βρίσκουν τα κατάλληλα εργαλεία αναζήτησης και να αξιολογούν τις πηγές (Green, 2006; Toth, 2005). Μελέτες σε εκπαιδευόμενους φοιτητές που παρακολούθησαν προγράμματα ΠΠ αποδεικνύουν ότι αυτοί επέτυχαν να προσδιορίζουν το εύρος των απαιτούμενων πληροφοριών και να χρησιμοποιούν την πληροφορία αποτελεσματικά για την εκπλήρωση των σκοπών τους (Perrett, 2004).

Οι βιβλιοθήκες, και κατά συνέπεια οι βιβλιοθηκονόμοι που ασχολούνται με την παροχή προγραμμάτων ΠΠ, έχουν υιοθετήσει κατά καιρούς πολλούς τρόπους υλοποίησης τους:

• μία μοναδική συνεδρία (one-shot lecture) που διαρκεί όσο μια ώρα κανονικού μαθήματος,
• οδηγίες που παρέχονται πρόσωπο- με- πρόσωπο με τους εκπαιδευόμενους ή
• σχεδιάζουν και ενσωματώνουν στις πρακτικές τους online μαθήματα με τη χρήση e-learning εργαλείων.  

Διάρθρωση Ηλεκτρονικών Μαθημάτων

Η παροχή ΠΠ στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Πειραιώς πραγματοποιείται μέσω των παρακάτω Ηλεκτρονικών μαθημάτων με γνώμονα τη βέλτιστη χρήση της βιβλιοθήκης και αξιοποίησης των πηγών πληροφόρησης της.

Διάθρωση μαθημάτων:

Μάθημα 1. Υπηρεσίες και Χρήση της Βιβλιοθήκης.

Μάθημα 2. Πληροφοριακές Πηγές.

Μάθημα 3. Στρατηγικές Αναζήτησης Πληροφοριακών Πηγών.

Μάθημα 4. Βιβλιογραφικές Παραπομπές και Σύνταξη Βιβλιογραφίας.

Μάθημα 5. Αξιολόγηση Πληροφοριακών Πηγών.

Μάθημα 6. Δεοντολογία Πληροφορίας.

Μάθημα 7.1 Θεματική Εξειδίκευση – Ναυτιλία.

Μάθημα 7.2 Θεματική Εξειδίκευση – Χρηματοοικονομική και Τραπεζική Διοικητική.

Μάθημα 7.3 Θεματική Εξειδίκευση – Βιομηχανική Επιχειρηματικότητα.

Βιβλιογραφία

American Library Association (ALA) (1989). Presidential Committee on Information Literacy Final Report.Chicago, ALA. Διαθέσιμο στο: <http://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential> [Πρόσβαση 5 Νοεμβρίου 2013].

Ewald, L. A. (2006). Two information literacy standards address manageable comprehensive research at the master's level in organizational communication. KentuckyLibrary Association, 70 (2), pp. 13-15.

Green, R. (2006). Fostering a community of doctoral learners. Journal of Library Administration 45 (1/2), pp. 169-83.

Maugham, P. D. (2001). Assessing information literacy among undergraduates: a discussion of the literature and the University of California-Berkeley assessment experience. College & Research Libraries, 62 (1), pp. 71-85.

Perrett, V., 2004. Graduate information literacy skills: the 2003 ANU skills audit. Australian Library Journal, 53 (2), pp. 161-71.

Toth, M. (2005). Research and writing and theses--oh my! The journey of a collaboratively taught graduate research and writing course. The Reference Librarian, 89/90, pp. 81-92.